Separacja czy rozwód?

W sytuacji kiedy małżonkowie widzą szanse na pogodzenie się w przyszłości zamiast rozwodu mogą wystąpić do Sądu z wnioskiem o orzeczenie separacji. Separacja od rozwodu różni się wyłącznie tym, iż małżonkowie pozostający w separacji nie mogą zawrzeć nowego związku małżeńskiego.

Separacja często stanowi również etap przejściowy przed wystąpieniem z pozwem o rozwód. Przesłanką ustanowienia przez Sąd separacji jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego stron (małżonkowie często nie mieszkają ze sobą, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, mają oddzielne konta bankowe). W przypadku rozwodu, dodatkowo należy udowodnić przed Sądem, iż rozkład pożycia ma charakter trwały (brak perspektyw na to aby małżonkowie kiedykolwiek wrócili do siebie).

Separacji nie można orzec jedynie w dwóch wypadkach:
– jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków;
– gdyby orzeczenie separacji było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;

Na skutek orzeczenie separacji między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa oraz ustaje obowiązek wzajemnej pomocy i wspólnego pożycia. Składniki majątku nabyte po uprawomocnieniu się separacji stanowią majątek osobisty każdego z byłych małżonków. Sąd może także w wyroku orzekającym separację dokonać podziału majątku wspólnego – nabytego w trakcie trwania małżeństwa.

Po orzeczeniu separacji małżonkowie nie dziedziczą po sobie, zostaje uchylone domniemanie, że dziecko urodzone przez żonę pozostającą w separacji jest dzieckiem męża. W akcie małżeństwa zostaje wpisana wzmianka o separacji.

W przypadku, gdy strony maja wspólne małoletnie dzieci Sąd w wyroku orzeka również o alimentach, władzy rodzicielskiej, miejscu zamieszkania dzieci i kontaktach z dziećmi małżonka z którym nie będą one mieszkać.

W określonych sytuacjach alimentów może domagać się również jeden z małżonków także bezpośrednio na siebie. Jeśli małżonek, który nie jest uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, znajduje się w niedostatku, może żądać środków utrzymania w zakresie odpowiadającym swoim usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Natomiast jeśli jeden małżonek został uznany za wyłącznie winnego, a separacja pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, małżonek winny, na żądanie niewinnego, obowiązany jest przyczyniać się do zaspakajania usprawiedliwionych potrzeb niewinnego, choćby ten nie znajdował się w niedostatku.

Na zgodny wniosek stron Sąd może znieść separacje – z tą chwilą ustają wszelkie skutki separacji.

Opłata sądowa od pozwu o separację złożonego przez jednego z małżonków wynosi 600 zł, jeżeli jednak separacja ma być orzeczona na zgodny wniosek małżonków którzy nie mają wspólnych małoletnich dzieci (poniżej 18 roku życia) opłata wyniesie tylko 100 zł.